In vitro w Polsce – ile kosztuje?

Zdarza się, że pomimo wielu prób i podjętego leczenia, jedyną szansą na wymarzone macierzyństwo jest skorzystanie z in vitro. Niestety już od kilku lat ta najskuteczniejsza metoda leczenia niepłodności nie jest w Polsce refundowana. Jaki zatem jest jej koszt?

In vitro – na czym polega i jakie są wskazania? 

Jako pierwszy in vitro, czyli zapłodnienie pozaustrojowe (IVF) opracował doktor Robert Edwards, za co w 2010 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Natomiast pierwszym dzieckiem, które przyszło dzięki tej metodzie na świat w 1978 roku była dziewczynka – Louise Joy Brown. In vitro pozwoliło spełnić marzenie wielu parom, bowiem od tego czasu, dzięki niemu urodziło się przeszło 8 mln dzieci. W naszym kraju natomiast zapłodnienie pozaustrojowe stosuje się z powodzeniem już od 1987 roku. Lekarze zalecają ją zwłaszcza w przypadku wyczerpania innych metod leczenia niepłodności. Szacuje się, że problem ten dotyczy ok. 15-20% polskich par, czyli ok. 3 mln osób. Przy czym od 0,2 do 0,5 % z nich wymaga leczenia metodą rozrodu wspomaganego (inseminacji domacicznej lub in vitro) 

Sama metoda IVF polega na połączeniu żeńskiej komórki jajowej z komórką męską (plemnikiem) w warunkach laboratoryjnych. Jednak wcześniej poprzedzone jest to kuracją hormonalną kobiety (przyjmuje ona leki stymulujące jajniki i indukujące owulację) oraz pobraniem nasienia od mężczyzny. W momencie gdy pęcherzyki z komórkami jajowymi już dojrzeją, to pobiera się je, a następnie w procesie inseminacji, plemniki i jajeczka umieszcza się w laboratorium. Po osiągnięciu zaś przez zarodki odpowiedniej fazy rozwoju przenosi się je do macicy, by umożliwić im zagnieżdżenie (a tam już w naturalny sposób rozwijają się do samego porodu). Przy czym najczęstszymi wskazaniami do stosowania in vitro, są przede wszystkim: wcześniejsze nieudane próby innych metod rozrodu wspomaganego, endometrioza, brak owulacji, niedrożność jajowodów, obniżone parametry nasienia, czy też nieznana przyczyna niepłodności (czyli tzw. niepłodność idiopatyczna). 

Jakie są koszty in vitro i od czego zależą?

Na koszt in vitro może wpływać wiele czynników. Jednym z nich jest z pewnością wybór kliniki, w której para zdecyduje się je przeprowadzić. Ponieważ każda z nich ustala swoje własne ceny za proponowane usługi (przy czym zazwyczaj im większe miasto, tym też wyższe koszty). Do tego dochodzą również kwestie związane z tym, że każdy przypadek jest inny, a na koszt leczenie składa się nie tylko sama procedura in vitro (czyli pobranie komórek i transfer zarodków), ale i wszystkie niezbędne konsultacje, leki oraz badania. Cennik usług in vitro otwierają badania poziomu hormonów u kobiety, takich jak: AMH, Inhibina B, SHBG, E2, FSH, LH, Anty-TPO, DHEA-SO4, MTCx2 i  TST. Natomiast mężczyźni dostarczyć muszą wyniki badań nasienia. Dopiero po ich przeprowadzeniu można ocenić szanse na powodzenie leczenia lub też zlecić dodatkowe badania. 

Należy tu również zaznaczyć, że pacjentka musi przejść także szereg podstawowych badań (w tym cytologię, posiew bakteriologiczno-mykologiczny, wymaz z dróg rodnych oraz badania wirusologiczne i badania piersi). Całkowity koszt in vitro może wynosić ok. 10-12 tys. zł (natomiast sam zabieg in vitro bez badań wstępnych i kwalifikacyjnych to wydatek rzędu 7-8 tys. zł). W wydatkach tych trzeba jeszcze uwzględnić to, że zabieg może się nie udać, w związku z czym konieczne będzie podjęcie następnych prób, co oczywiście generować będzie kolejne koszty. Wieloetapowość procedury i konieczność zapewnienia najwyższych standardów sprawia, że cena za in vitro może być dla wielu pragnących dziecka par zbyt wysoka. 

Jak skorzystać z dofinansowania in vitro?

Na szczęście nie oznacza to, że muszą zrezygnować one ze swoich marzeń, bowiem  z inicjatywą zaczęły wychodzić niektóre samorządy. Obecnie refundacja in vitro dostępna jest w ramach programów miejskich: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1798364,1,refundacja-in-vitro-dostepna-tylko-w-ramach-programow-miejskich.read, z których mogą skorzystać mieszkańcy takich miejscowości jak m.in. Warszawa, Gdańsk, Wrocław, Szczecin, Słupsk, Chojnice, Ostrów Wielkopolski, czy Tarnowo Podgórne. Oczywiście, poszczególne programy mogą różnić się od siebie zarówno warunkami, jak i wysokością dofinansowania, o które można się ubiegać. Jednak najczęściej jest to jednorazowa refundacja in vitro w wysokości do 5 tys. zł, z której skorzystać mogą pary płacące podatki w danym mieście. W najbliższym czasie finansowanie in vitro zamierzają wprowadzić także kolejne miejscowości, które rozumieją, jak dużym problemem jest niepłodność. 

Na koszt in vitro ma wpływ wiele czynników, zaczynając od indywidualnego przypadku każdej pary, na wyborze kliniki leczenia niepłodności kończąc. Dlatego też, aby zapoznać się z całkowitym kosztem zapłodnienia pozaustrojowego najlepiej osobiście udać się do wybranej placówki.